To jedna z najnowszych i najskuteczniejszych metod antykoncepcji. Jednak ta forma: plaster nasączony hormonami, może wzbudzać pewne wątpliwości. Sprawdź, czy słuszne są twoje obawy.
1 czym różni się działanie takich plastrów od działania tabletek antykoncepcyjnych?
Funkcja hormonów zawartych w plastrze jest taka sama jak w tabletkach o tym samym składzie. Można powiedzieć, że plaster to pigułka nalepiona na skórę. Różni je tylko droga, którą podawane są hormony. W wypadku plastra dostają się one przez skórę bezpośrednio do krwiobiegu, skąd trafiają do receptorów docelowych, czyli jajników i przysadki mózgowej. Omijają więc układ pokarmowy i tylko raz rozkładane są w wątrobie (hormony z pigułki dostają się do tego narządu dwa razy: wprost z przewodu pokarmowego i powtórnie z krwiobiegu).
Istnieje też różnica w sposobie ich stosowania. Plaster działa jak jednofazowa dwuskładnikowa pigułka antykoncepcyjna. Codziennie do krwiobiegu uwalniana jest taka sama dawka hormonów. Wymienia się go jednak co tydzień, a pigułki trzeba łykać codziennie przez 21 dni. W obu wypadkach później robi się tygodniową przerwę, podczas której pojawia się krwawienie. Plaster jest więc dobrą metodą dla zapominalskich, bo nie trzeba codziennie myśleć o przyjęciu kolejnej dawki hormonów.
2 czy plaster zawsze należy przyklejać w tym samym miejscu?
Nie, choć powinno naklejać się go w jednym z czterech miejsc wskazanych przez producenta (na pośladku, ramieniu, łopatce lub podbrzuszu). Te właśnie miejsca zostały zbadane pod kątem wchłaniania się hormonów i stwierdzono, że tam substancje z plastra przenikają w głąb ciała w optymalny sposób: ich stężenie gwarantuje skuteczną antykoncepcję, a jednocześnie nie jest niepotrzebnie wysokie. Uwaga zwłaszcza na piersi! W ich tkance znajdują się bowiem receptory estrogenowe, które mogłyby spowodować wchłonięcie zbyt dużej dawki hormonów, gdyby ktoś nakleił plaster właśnie tam. Od czasu do czasu wskazana jest zmiana miejsca przyklejania kolejnego plastra. Dzięki niej można uniknąć ewentualnych podrażnień skóry.
3 czy stężenie hormonów w najbliższej okolicy plastra jest większe?
Nie, pod warunkiem, że przykleja się go w miejscach polecanych przez producenta. Hormony przenikają przez skórę bezpośrednio do krwiobiegu, a stamtąd wraz z krwią rozchodzą się po całym organizmie i są wychwytywane przez odpowiednie receptory. Trafiają do wątroby, gdzie zostają rozłożone na substancje pochodne, a później wydalone wraz z moczem i kałem.
4 czy plaster odklei się, gdy będę brać kąpiel, korzystać z sauny, stosować balsamy i oliwki do ciała?
Nie. Nawet długie kąpiele, pobyt w saunie czy pływanie w basenie nie uszkodzą plastra i nie zaburzą jego działania, pod warunkiem, że temperatura wody nie jest niebezpieczna dla twojej skóry. Nie ma też przeciwwskazań do stosowania płynów do kąpieli i smarowania ciała oliwką lub balsamem, również w miejscu, gdzie naklejony jest plaster. Zachowaj jednak umiar i nie pocieraj zbyt mocno samego plastra. Pamiętaj, że tuż przed naklejeniem, ciało powinno być czyste i suche. Jeśli masz przetłuszczającą się skórę, możesz odtłuścić alkoholem miejsce, w którym nakleisz plaster. Ciemną obwódkę, która tworzy się wokół niego, można wyczyścić za pomocą wody toaletowej bez ryzyka, że plaster odpadnie.
5 czy można przykleić plaster powtórnie, gdy ten się odklei?
To zależy. Możesz spróbować przykleić go ponownie, jeśli od odklejenia się (całkowicie lub częściowo) nie minęło więcej czasu niż 24 godziny (przyciśnij mocno plaster do skóry otwartą dłonią i przytrzymaj przez 10 sekund). Kiedy jednak nie jesteś pewna, że plaster odpadł w ostatniej dobie, naklej nowy. W tym dniu zaczniesz nowy czterotygodniowy cykl. Podczas pierwszego tygodnia stosuj antykoncepcję wspomagającą (np. prezerwatywy), aby skutecznie zapobiec ciąży.
Odklejenie się zaledwie koniuszków plastra (lub powstanie pod nim pęcherzyków powietrza) nie zaburza wchłaniania hormonów, a więc nie osłabia też skuteczności antykoncepcji.
6 czy plaster, podobnie jak najnowsze pigułki antykoncepcyjne, może zmniejszać trądzik?
Tak, bo, tak samo jak pigułka, ma dodatkowe działanie antyandrogenne, czyli zmniejszające wpływ męskich hormonów płciowych na organizm. Dzięki temu nie tylko wyraźnie łagodzi objawy trądziku, ale zmniejsza też przetłuszczanie się skóry i zapobiega nadmiernemu wypadaniu włosów. W organizmie kobiety androgeny są produkowane przez jajniki, a antykoncepcja hormonalna hamuje ich pracę. Dlatego każdy rodzaj antykoncepcji hormonalnej działa antyandrogennie.
7 w najbliższym czasie nie chciałabym mieć krwawienia, czy mogę po trzech tygodniach przykleić nowy plaster?
Tak. Podobnie jak w wypadku pigułek antykoncepcyjnych, możesz ominąć krwawienie, pod warunkiem, że nie zrobisz siedmiodniowej przerwy i w czwartym tygodniu nakleisz nowy plaster z następnego opakowania. W ten sposób (naklejając plastry bez przerwy), jeśli zechcesz, możesz zapomnieć o okresie nawet na kilka miesięcy.
Antykoncepcja hormonalna hamuje owulację, a więc krwawienie, które występuje po 21 dniach jej stosowania, nie jest prawdziwą miesiączką: z punktu widzenia funkcjonowania organizmu nie jest więc potrzebne. Niektóre kobiety jednak czują się psychicznie lepiej, gdy ta namiastka menstruacji pojawia się każdego miesiąca, dlatego zazwyczaj ten rodzaj antykoncepcji stosuje się przez 21 dni.
8 czy są jakieś ograniczenia wiekowe w stosowaniu plastra?
Nie, choć kampania reklamowa może sugerować, że to metoda dla młodych kobiet i dziewczyn. Ważny jest brak przeciwwskazań do przyjmowania hormonów, nie wiek. Plaster może stosować i 16-latka, i kobieta około pięćdziesiątki.
9 czy to metoda dla każdego?
Nie. Przeciwwskazania są takie same jak w wypadku hormonalnych pigułek antykoncepcyjnych: zakrzepica żylna lub tętnicza, ciężkie nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, rak piersi lub endometrium, zaburzenia lub nowotwór wątroby, nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych.
Podczas pierwszych dwóch, trzech miesięcy stosowania plastra, piersi mogą być tkliwe i wrażliwe, zwykle bardziej niż to ma miejsce w wypadku pigułek.
10 podobno kobiety otyłe nie powinny stosować plastra; czy to prawda?
Tak, jeśli kobieta waży więcej niż 90 kilogramów. W takim wypadku producent nie gwarantuje niemal 100% skuteczności tej metody antykoncepcji. Większa ilość tkanki tłuszczowej może powodować gorsze wchłanianie hormonów, a więc i mniejszą skuteczność.
hormony nie szkodzą skórze
U kobiet stosujących tę metodę antykoncepcji może pojawić się alergiczny wyprysk kontaktowy - twierdzi Dorota Roguś-Skorupska, dermatolog. - Objawia się on wysypką, spierzchnięciem albo przesuszeniem skóry. To alergia na materiał, z którego wykonany jest plaster i klej, a nie na zawarte w nim hormony. Na szczęście, tego typu reakcja zdarza się rzadko. Hormony podawane przez skórę nie mają na nią negatywnego wpływu. Nie przesuszają jej ani nie przetłuszczają.
co to jest?
To cieniutki, beżowy kwadrat o wymiarach 45 mm x 45 mm. Zawiera dwa rodzaje hormonów: estrogen i progestagen. Ma 99% skuteczność. W opakowaniu są trzy plastry. Pierwszy nakleja się w dniu rozpoczęcia miesiączki i zdejmuje po tygodniu. Następnego dnia nakleja drugi, a za tydzień trzeci plaster. W czwartym tygodniu, bez plastra, następuje krwawienie. Po siedmiu dniach przerwy przykleja się kolejny plaster z następnego opakowania. Cena ok. 60 zł/op.
uwaga! W ciągu kilkunastu miesięcy pojawi się nowy plaster antykoncepcyjny: mniejszy i przezroczysty, a więc mniej widoczny, a dawka hormonów w nim zawarta będzie niższa.
1 czym różni się działanie takich plastrów od działania tabletek antykoncepcyjnych?
Funkcja hormonów zawartych w plastrze jest taka sama jak w tabletkach o tym samym składzie. Można powiedzieć, że plaster to pigułka nalepiona na skórę. Różni je tylko droga, którą podawane są hormony. W wypadku plastra dostają się one przez skórę bezpośrednio do krwiobiegu, skąd trafiają do receptorów docelowych, czyli jajników i przysadki mózgowej. Omijają więc układ pokarmowy i tylko raz rozkładane są w wątrobie (hormony z pigułki dostają się do tego narządu dwa razy: wprost z przewodu pokarmowego i powtórnie z krwiobiegu).
Istnieje też różnica w sposobie ich stosowania. Plaster działa jak jednofazowa dwuskładnikowa pigułka antykoncepcyjna. Codziennie do krwiobiegu uwalniana jest taka sama dawka hormonów. Wymienia się go jednak co tydzień, a pigułki trzeba łykać codziennie przez 21 dni. W obu wypadkach później robi się tygodniową przerwę, podczas której pojawia się krwawienie. Plaster jest więc dobrą metodą dla zapominalskich, bo nie trzeba codziennie myśleć o przyjęciu kolejnej dawki hormonów.
2 czy plaster zawsze należy przyklejać w tym samym miejscu?
Nie, choć powinno naklejać się go w jednym z czterech miejsc wskazanych przez producenta (na pośladku, ramieniu, łopatce lub podbrzuszu). Te właśnie miejsca zostały zbadane pod kątem wchłaniania się hormonów i stwierdzono, że tam substancje z plastra przenikają w głąb ciała w optymalny sposób: ich stężenie gwarantuje skuteczną antykoncepcję, a jednocześnie nie jest niepotrzebnie wysokie. Uwaga zwłaszcza na piersi! W ich tkance znajdują się bowiem receptory estrogenowe, które mogłyby spowodować wchłonięcie zbyt dużej dawki hormonów, gdyby ktoś nakleił plaster właśnie tam. Od czasu do czasu wskazana jest zmiana miejsca przyklejania kolejnego plastra. Dzięki niej można uniknąć ewentualnych podrażnień skóry.
3 czy stężenie hormonów w najbliższej okolicy plastra jest większe?
Nie, pod warunkiem, że przykleja się go w miejscach polecanych przez producenta. Hormony przenikają przez skórę bezpośrednio do krwiobiegu, a stamtąd wraz z krwią rozchodzą się po całym organizmie i są wychwytywane przez odpowiednie receptory. Trafiają do wątroby, gdzie zostają rozłożone na substancje pochodne, a później wydalone wraz z moczem i kałem.
4 czy plaster odklei się, gdy będę brać kąpiel, korzystać z sauny, stosować balsamy i oliwki do ciała?
Nie. Nawet długie kąpiele, pobyt w saunie czy pływanie w basenie nie uszkodzą plastra i nie zaburzą jego działania, pod warunkiem, że temperatura wody nie jest niebezpieczna dla twojej skóry. Nie ma też przeciwwskazań do stosowania płynów do kąpieli i smarowania ciała oliwką lub balsamem, również w miejscu, gdzie naklejony jest plaster. Zachowaj jednak umiar i nie pocieraj zbyt mocno samego plastra. Pamiętaj, że tuż przed naklejeniem, ciało powinno być czyste i suche. Jeśli masz przetłuszczającą się skórę, możesz odtłuścić alkoholem miejsce, w którym nakleisz plaster. Ciemną obwódkę, która tworzy się wokół niego, można wyczyścić za pomocą wody toaletowej bez ryzyka, że plaster odpadnie.
5 czy można przykleić plaster powtórnie, gdy ten się odklei?
To zależy. Możesz spróbować przykleić go ponownie, jeśli od odklejenia się (całkowicie lub częściowo) nie minęło więcej czasu niż 24 godziny (przyciśnij mocno plaster do skóry otwartą dłonią i przytrzymaj przez 10 sekund). Kiedy jednak nie jesteś pewna, że plaster odpadł w ostatniej dobie, naklej nowy. W tym dniu zaczniesz nowy czterotygodniowy cykl. Podczas pierwszego tygodnia stosuj antykoncepcję wspomagającą (np. prezerwatywy), aby skutecznie zapobiec ciąży.
Odklejenie się zaledwie koniuszków plastra (lub powstanie pod nim pęcherzyków powietrza) nie zaburza wchłaniania hormonów, a więc nie osłabia też skuteczności antykoncepcji.
6 czy plaster, podobnie jak najnowsze pigułki antykoncepcyjne, może zmniejszać trądzik?
Tak, bo, tak samo jak pigułka, ma dodatkowe działanie antyandrogenne, czyli zmniejszające wpływ męskich hormonów płciowych na organizm. Dzięki temu nie tylko wyraźnie łagodzi objawy trądziku, ale zmniejsza też przetłuszczanie się skóry i zapobiega nadmiernemu wypadaniu włosów. W organizmie kobiety androgeny są produkowane przez jajniki, a antykoncepcja hormonalna hamuje ich pracę. Dlatego każdy rodzaj antykoncepcji hormonalnej działa antyandrogennie.
7 w najbliższym czasie nie chciałabym mieć krwawienia, czy mogę po trzech tygodniach przykleić nowy plaster?
Tak. Podobnie jak w wypadku pigułek antykoncepcyjnych, możesz ominąć krwawienie, pod warunkiem, że nie zrobisz siedmiodniowej przerwy i w czwartym tygodniu nakleisz nowy plaster z następnego opakowania. W ten sposób (naklejając plastry bez przerwy), jeśli zechcesz, możesz zapomnieć o okresie nawet na kilka miesięcy.
Antykoncepcja hormonalna hamuje owulację, a więc krwawienie, które występuje po 21 dniach jej stosowania, nie jest prawdziwą miesiączką: z punktu widzenia funkcjonowania organizmu nie jest więc potrzebne. Niektóre kobiety jednak czują się psychicznie lepiej, gdy ta namiastka menstruacji pojawia się każdego miesiąca, dlatego zazwyczaj ten rodzaj antykoncepcji stosuje się przez 21 dni.
8 czy są jakieś ograniczenia wiekowe w stosowaniu plastra?
Nie, choć kampania reklamowa może sugerować, że to metoda dla młodych kobiet i dziewczyn. Ważny jest brak przeciwwskazań do przyjmowania hormonów, nie wiek. Plaster może stosować i 16-latka, i kobieta około pięćdziesiątki.
9 czy to metoda dla każdego?
Nie. Przeciwwskazania są takie same jak w wypadku hormonalnych pigułek antykoncepcyjnych: zakrzepica żylna lub tętnicza, ciężkie nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, rak piersi lub endometrium, zaburzenia lub nowotwór wątroby, nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych.
Podczas pierwszych dwóch, trzech miesięcy stosowania plastra, piersi mogą być tkliwe i wrażliwe, zwykle bardziej niż to ma miejsce w wypadku pigułek.
10 podobno kobiety otyłe nie powinny stosować plastra; czy to prawda?
Tak, jeśli kobieta waży więcej niż 90 kilogramów. W takim wypadku producent nie gwarantuje niemal 100% skuteczności tej metody antykoncepcji. Większa ilość tkanki tłuszczowej może powodować gorsze wchłanianie hormonów, a więc i mniejszą skuteczność.
hormony nie szkodzą skórze
U kobiet stosujących tę metodę antykoncepcji może pojawić się alergiczny wyprysk kontaktowy - twierdzi Dorota Roguś-Skorupska, dermatolog. - Objawia się on wysypką, spierzchnięciem albo przesuszeniem skóry. To alergia na materiał, z którego wykonany jest plaster i klej, a nie na zawarte w nim hormony. Na szczęście, tego typu reakcja zdarza się rzadko. Hormony podawane przez skórę nie mają na nią negatywnego wpływu. Nie przesuszają jej ani nie przetłuszczają.
co to jest?
To cieniutki, beżowy kwadrat o wymiarach 45 mm x 45 mm. Zawiera dwa rodzaje hormonów: estrogen i progestagen. Ma 99% skuteczność. W opakowaniu są trzy plastry. Pierwszy nakleja się w dniu rozpoczęcia miesiączki i zdejmuje po tygodniu. Następnego dnia nakleja drugi, a za tydzień trzeci plaster. W czwartym tygodniu, bez plastra, następuje krwawienie. Po siedmiu dniach przerwy przykleja się kolejny plaster z następnego opakowania. Cena ok. 60 zł/op.
uwaga! W ciągu kilkunastu miesięcy pojawi się nowy plaster antykoncepcyjny: mniejszy i przezroczysty, a więc mniej widoczny, a dawka hormonów w nim zawarta będzie niższa.
Ewa Stasiuk
Samo Zdrowie 06.2006
NASZ EKSPERT lek. med. Ryszard Rutkowski, ginekolog
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz